Bánh chưng xanh - linh hồn Tết Việt

<html> <head> <meta http-equiv="Content-Language" content="en-us"> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252"> <title>Bánh ch&#432;ng xanh - linh h&#7891;n T&#7871;t V</title> </head> <body> <p class="pTitle" align="center"><b><font face="Arial" size="2" color="#0000FF"> Bánh ch&#432;ng xanh - linh h&#7891;n T&#7871;t Vi&#7879;t</font></b></p> <table class="tLegend" style="border-collapse: separate" align="right" border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="40" id="table1"> <tr> <td> <p align="justify"> <img border="0" src="banh%20chung%20xanh.bmp" width="200" height="150"></td> </tr> </table> <p class="pHead" align="justify"><font face="Arial" size="2">Có t&#7915; th&#7901;i vua Hùng th&#7913; 6, bánh ch&#432;ng song hành cùng l&#7883;ch s&#7917; dân t&#7897;c và tr&#7903; thành linh h&#7891;n ngày T&#7871;t &#7903; B&#7855;c B&#7897;. </font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Trong mâm c&#7895; &#273;ón xuân ngày nay, nh&#7919;ng chi&#7871;c bánh ch&#432;ng xanh vuông v&#7855;n khi&#7871;n ta nh&#7899; &#273;&#7871;n s&#7921; tích bánh ch&#432;ng, bánh dày t&#432;&#7907;ng tr&#432;ng cho quan ni&#7879;m v&#7873; v&#361; tr&#7909; c&#7911;a ng&#432;&#7901;i Vi&#7879;t x&#432;a. </font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Bánh ch&#432;ng &#273;&#432;&#7907;c làm t&#7915; các nguyên li&#7879;u g&#7841;o n&#7871;p, &#273;&#7853;u xanh, th&#7883;t l&#7907;n và gói trong lá dong... Bánh &#273;&#432;&#7907;c làm vào các d&#7883;p T&#7871;t c&#7893; truy&#7873;n c&#7911;a dân t&#7897;c Vi&#7879;t và vào ngày mùng 10 tháng 3 Âm l&#7883;ch (ngày gi&#7895; t&#7893; Vua Hùng). </font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Nh&#7919;ng ng&#432;&#7901;i t&#7915;ng tr&#7843;i qua T&#7871;t x&#432;a (nh&#7919;ng n&#259;m 40-50 c&#7911;a th&#7871; k&#7927; tr&#432;&#7899;c) th&#432;&#7901;ng nh&#7899; v&#7873; T&#7871;t c&#7893; truy&#7873;n v&#7899;i nh&#7919;ng chi&#7871;c bánh ch&#432;ng &#273;&#432;&#7907;c ch&#7885;n l&#7921;a c&#7847;u k&#7923; t&#7915; chi&#7871;c lá dong, h&#7841;t n&#7871;p cái hoa vàng, &#273;&#7895; xanh cho t&#7899;i l&#7841;t tre. </font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Nh&#7919;ng n&#259;m kháng chi&#7871;n ch&#7889;ng M&#7929;, &#273;&#7875; nuôi quân &#273;ánh gi&#7863;c, ng&#432;&#7901;i dân mi&#7873;n B&#7855;c dành h&#7871;t l&#432;&#417;ng th&#7921;c, th&#7921;c ph&#7849;m vì ti&#7873;n tuy&#7871;n nên chi&#7871;c bánh ch&#432;ng c&#361;ng &#273;&#417;n gi&#7843;n h&#417;n nh&#432;ng l&#7841;i giá tr&#7883; h&#417;n c&#7843; vì T&#7871;t ch&#7881; có m&#7895;i n&#7891;i bánh ch&#432;ng xanh. V&#7899;i nh&#7919;ng ai tr&#7843;i qua nh&#7919;ng cái T&#7871;t chi&#7871;n tranh, và c&#7843; nh&#7919;ng n&#259;m còn trong th&#7901;i k&#7923; bao c&#7845;p, n&#7891;i bánh ch&#432;ng g&#7907;i l&#7841;i cho h&#7885; k&#7927; ni&#7879;m khó quên m&#7897;t th&#7901;i khó kh&#259;n, thi&#7871;u th&#7889;n.</font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Ngày nay, &#273;&#7889;i v&#7899;i nh&#7919;ng b&#7841;n tr&#7867; sinh vào n&#7917;a sau th&#7853;p k&#7927; 80 c&#7911;a th&#7871; k&#7927; 20, t&#7909;c n&#7845;u bánh ch&#432;ng ngày T&#7871;t có v&#7867; nh&#432; ch&#7881; còn là m&#7897;t nghi th&#7913;c. Th&#7871; h&#7879; 9X s&#7889;ng t&#7841;i các thành ph&#7889; l&#7899;n d&#432;&#7901;ng nh&#432; không có &#273;&#432;&#7907;c cái c&#7843;m giác náo n&#7913;c &#273;êm giao th&#7915;a &#7845;m cúng quây qu&#7847;n quanh n&#7891;i bánh ch&#432;ng v&#7899;i gia &#273;ình. Gi&#7901; &#273;ây, bánh ch&#432;ng cho ngày T&#7871;t &#273;&#432;&#7907;c mua t&#7841;i các siêu th&#7883;, c&#7917;a hàng ho&#7863;c qua hình th&#7913;c cung &#7913;ng d&#7883;ch v&#7909;. &#7902; nông thôn, h&#432;&#417;ng v&#7883; T&#7871;t còn c&#7843;m nh&#7853;n &#273;&#432;&#7907;c ph&#7847;n nào qua n&#7891;i bánh ch&#432;ng T&#7871;t. </font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Không khí ngày T&#7871;t bây gi&#7901; không còn th&#7845;y c&#7843;nh các bà các ch&#7883; t&#7845;t b&#7853;t nh&#7919;ng ngày giáp T&#7871;t, nào r&#7917;a lá dong, nào ngâm g&#7841;o hay &#273;ãi &#273;&#7895;, c&#7843;nh tr&#7867; con m&#7863;t m&#361;i háo h&#7913;c ng&#7891;i xem b&#7889; m&#7865; gói bánh, c&#7843;nh già tr&#7867; l&#7899;n bé ng&#7891;i trông n&#7891;i bánh ch&#432;ng qua &#273;êm, ngoài tr&#7901;i s&#432;&#417;ng l&#7841;nh, bu&#7889;t giá không át &#273;&#432;&#7907;c không khí &#7845;m n&#7891;ng quanh b&#7871;p l&#7917;a h&#7891;ng. </font> </p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">V&#7899;i nhi&#7873;u th&#7871; h&#7879;, chi&#7871;c bánh ch&#432;ng là ni&#7873;m hân hoan c&#7911;a ngày T&#7871;t sum h&#7885;p, &#273;oàn t&#7909;. Nh&#7919;ng chi&#7871;c bánh &#273;&#7865;p, dày d&#7863;n, vuông thành s&#7855;c c&#7841;nh &#273;&#432;&#7907;c dành riêng &#273;&#7875; bày bàn th&#7901; cúng ông bà t&#7893; tiên, bánh nh&#7887; gói riêng cho tr&#7867; con nh&#432; món quà &#273;&#7847;u n&#259;m... </font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Truy&#7873;n th&#7889;ng v&#7851;n còn &#273;ó, nh&#432;ng d&#432;&#7901;ng nh&#432; không còn m&#7845;y nguyên v&#7865;n, công c&#7909; &#273;&#7875; n&#7845;u chín chi&#7871;c bánh ch&#432;ng ngày nay có n&#417;i, có ch&#7895; b&#7883; thay th&#7871; b&#7857;ng n&#7891;i áp su&#7845;t ho&#7863;c l&#7917;a ga. Dù sao thì T&#7871;t &#273;&#7871;n, xuân v&#7873;, hình &#7843;nh nh&#7919;ng chi&#7871;c bánh ch&#432;ng v&#7851;n nh&#7855;c nh&#7903; m&#7895;i ng&#432;&#7901;i chúng ta v&#7873; giá tr&#7883; dân t&#7897;c truy&#7873;n th&#7889;ng. </font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Th&#7901;i nay, nh&#7919;ng nguyên li&#7879;u làm bánh ch&#432;ng v&#7851;n v&#7853;y: v&#7851;n g&#7841;o n&#7871;p, &#273;&#7853;u xanh, nhân th&#7883;t, lá dong. Bánh mu&#7889;n ngon thì ph&#7843;i chu&#7849;n b&#7883; nguyên li&#7879;u th&#7853;t chu &#273;áo, g&#7841;o ngâm &#273;ãi th&#7853;t k&#7929;, &#273;&#7853;u xanh &#273;&#7891; v&#7915;a chín t&#7899;i, th&#7883;t có c&#7843; n&#7841;c, bì, m&#7905;, &#432;&#7899;p &#273;&#7911; gia v&#7883;, gói xong ph&#7843;i lu&#7897;c ngay bánh m&#7899;i xanh. </font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">&#272;&#7875; chi&#7871;c bánh vuông &#273;&#7865;p, &quot;chín r&#7873;n&quot; thì lúc gói ph&#7843;i “&#273;&#7895; trong g&#7841;o, g&#7841;o trong lá”, gói ch&#7863;t tay, không c&#7847;n ép mà bánh v&#7851;n &#273;&#7875; &#273;&#432;&#7907;c lâu, mi&#7871;ng bánh sau khi c&#7855;t nhân &#273;&#7895;, th&#7883;t n&#7841;c luôn cân &#273;&#7889;i &#7903; t&#7845;t c&#7843; các ph&#7847;n. T&#7871;t c&#7893; truy&#7873;n và hình &#7843;nh nh&#7919;ng chi&#7871;c bánh ch&#432;ng xanh là nét &#273;&#7865;p truy&#7873;n th&#7889;ng v&#259;n hoá dân t&#7897;c Vi&#7879;t. </font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Qua hình dáng chi&#7871;c bánh ch&#432;ng, bánh dày, không th&#7875; không liên t&#432;&#7903;ng &#273;&#7871;n ý ngh&#297;a c&#7911;a hai ch&#7919; &quot;vuông tròn&quot; trong ngôn ng&#7919; ta. Phát xu&#7845;t t&#7915; quan ni&#7879;m nguyên thu&#7927; v&#7873; s&#7921; sinh thành, t&#7893; tiên ta &#273;ã khéo l&#7921;a ch&#7885;n hai th&#7913; ph&#7849;m v&#7853;t t&#432;&#7907;ng tr&#432;ng dùng trong vi&#7879;c cúng l&#7877; tr&#7901;i &#273;&#7845;t, ông bà &#273;ã nh&#7855;c &#273;&#7871;n t&#432; t&#432;&#7903;ng hòa h&#7907;p c&#7911;a hai hình th&#7875;: &quot;r&#7895;ng&quot; và &quot;&#273;&#7863;c&quot;, &quot;vuông&quot; và &quot;tròn&quot;. </font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Tuy t&#432;&#417;ng kh&#7855;c nhau nh&#432; &quot;tr&#7901;i&quot; và &quot;&#273;&#7845;t&quot;, &quot;&#273;àn ông&quot; và &quot;&#273;àn bà&quot;, chúng có th&#7875; và ph&#7843;i k&#7871;t h&#7907;p v&#7899;i nhau theo l&#7869; &quot;tr&#7901;i &#273;&#7845;t phát d&#7909;c v&#7841;n v&#7853;t&quot; nh&#432; l&#7901;i d&#7841;y c&#7911;a th&#7847;n nhân cho Lang Liêu. &quot;L&#7869; vuông tròn&quot; &#273;ó nói lên s&#7921; t&#7889;t &#273;&#7865;p trong tình ngh&#297;a v&#7907; ch&#7891;ng và trong m&#7889;i quan h&#7879; nh&#432; câu th&#417; c&#7911;a Nguy&#7877;n Du: </font></p> <p class="pBody" align="center"><font face="Arial" size="2"><em>Khuôn thiêng bi&#7871;t có vuông tròn hay ch&#259;ng?</em></font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">hay câu: </font> </p> <p class="pBody" align="center"><font face="Arial" size="2"><em>Tr&#259;m n&#259;m tính cu&#7897;c vuông tròn,<br> Ph&#7843;i dò cho &#273;&#7871;n ng&#7885;n ngu&#7891;n l&#7841;ch sông</em></font></p> <p class="pBody" align="justify"><font face="Arial" size="2">Bánh ch&#432;ng g&#7907;i nh&#7899; &#273;&#7871;n T&#7871;t hay T&#7871;t g&#7907;i nh&#7899; &#273;&#7871;n vi&#7879;c gói bánh ch&#432;ng. Có l&#7869;, s&#7921; hòa quy&#7879;n &#273;ó &#273;ã tr&#7903; thành m&#7897;t bi&#7875;u tr&#432;ng v&#259;n hoá c&#7911;a dân t&#7897;c Vi&#7879;t - Bánh ch&#432;ng bi&#7875;u tr&#432;ng cho T&#7871;t. Vì th&#7871;, công vi&#7879;c chu&#7849;n b&#7883; gói bánh ch&#432;ng m&#7895;i khi T&#7871;t &#273;&#7871;n &#273;ã là m&#7897;t phong t&#7909;c &#273;&#7865;p trong v&#259;n hoá Vi&#7879;t Nam.</font></p> <p class="pAuthor" align="right"><i><b><font face="Arial" size="2">Theo VTV</font></b></i></p> </body> </html>

BÌNH LUẬN

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Sáng 18-5, tại Đường sách Thành phố diễn ra chương trình giao lưu cùng người sáng lập và tác giả các tác phẩm trong Tủ sách Di sản Hồ Chí Minh.

Agile Việt Nam
;