Tia X (Tia RƠN-GHEN) - Cuộc Cách mạng trong lĩnh vực Vật lý học

<html> <head> <meta http-equiv="Content-Language" content="en-us"> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=windows-1252"> <title>K&#7880; NI&#7878;M 111 N&#258;M R&#416;NGHEN PHÁT HI&#7878;</title> </head> <body> <p><font face="Arial" size="2"><b>K&#7880; NI&#7878;M 111 N&#258;M R&#416;NGHEN PHÁT HI&#7878;N RA TIA X (08/11/1895 - 08/11/2006)</b></font></p> <p align="center"><font face="Arial" size="2" color="#0000FF"><b>Tia X (Tia R&#416;N-GHEN) - Cu&#7897;c Cách m&#7841;ng trong l&#297;nh v&#7921;c V&#7853;t lý h&#7885;c</b></font></p> <p align="left"><font face="Arial" size="2">Cách &#273;ây &#273;úng 111 n&#259;m, vào ngày 8 tháng 11 n&#259;m 1895, Vinhem Côrat R&#417;nghen, nhà v&#7853;t lý ng&#432;&#7901;i &#272;&#7913;c &#273;ã phát hi&#7879;n ra tia X - m&#7897;t lo&#7841;i sóng &#273;i&#7879;n t&#7915; &#273;&#7863;c bi&#7879;t mà m&#7855;t th&#432;&#7901;ng không th&#7875; nhìn th&#7845;y &#273;&#432;&#7907;c. &#272;&#7875; tôn vinh phát hi&#7879;n v&#297; &#273;&#7841;i này, n&#259;m 1901, R&#417;nghen &#273;ã &#273;&#432;&#7907;c Vi&#7879;n Hàn lâm Khoa h&#7885;c Th&#7909;y &#272;i&#7875;n trao t&#7863;ng gi&#7843;i th&#432;&#7903;ng Nôben v&#7873; v&#7853;t lý. N&#259;m 1901 c&#361;ng là n&#259;m Kuafman &#273;&#432;a ra nh&#7919;ng ch&#7913;ng minh v&#7873; &#273;i&#7879;n t&#7917;, &#273;ã bác b&#7887; t&#7845;t c&#7843; các quan &#273;i&#7875;m siêu hình v&#7873; v&#7853;t ch&#7845;t tr&#432;&#7899;c &#273;ó.</font></p> <p align="left"><font face="Arial" size="2">Ngày nay, trên kh&#7855;p th&#7871; gi&#7899;i, tia X (còn g&#7885;i là tia R&#417;nghen ) &#273;ã &#273;&#432;&#7907;c s&#7917; d&#7909;ng r&#7897;ng rãi trong nhi&#7873;u l&#297;nh v&#7921;c cu&#7897;c s&#7889;ng nh&#432; y h&#7885;c, v&#7853;t lý, hóa h&#7885;c, &#273;i&#7879;n t&#7917;,... Th&#7853;m chí, ngay trong cu&#7897;c &#273;&#7901;i c&#7911;a m&#7895;i con ng&#432;&#7901;i c&#361;ng &#273;ã không ít l&#7847;n ph&#7843;i t&#7899;i b&#7879;nh vi&#7879;n và ch&#7909;p Xquang. Nh&#432;ng ít ai bi&#7871;t &#273;&#432;&#7907;c b&#7843;n ch&#7845;t c&#7911;a lo&#7841;i sóng &#273;&#7863;c bi&#7879;t này. </font></p> <p align="left"><font face="Arial" size="2">Tia X xu&#7845;t hi&#7879;n khi m&#7897;t chùm êlectrôn có &#273;&#7897;ng n&#259;ng l&#7899;n &#273;&#7853;p vào m&#7897;t ch&#7845;t làm cho các b&#7843;n quang phát sáng lên. Toàn b&#7897; quá trình này &#273;&#432;&#7907;c th&#7921;c hi&#7879;n trong m&#7897;t &#7889;ng nghi&#7879;m (g&#7885;i là &#7889;ng R&#417;nghen) bao g&#7891;m bình chân không, kat&#7889;t và an&#7889;t (kat&#7889;t th&#7921;c hi&#7879;n phát ra êlectrôn còn an&#7889;t là ngu&#7891;n phát tia X ). </font></p> <p align="left"><font face="Arial" size="2">Tia X có kh&#7843; n&#259;ng &#273;âm xuyên r&#7845;t l&#7899;n, tác d&#7909;ng m&#7841;nh lên phim &#7843;nh và các màn phát quang. Chính vì v&#7853;y trong y h&#7885;c, ng&#432;&#7901;i ta &#273;ã l&#7907;i d&#7909;ng &#273;&#7863;c &#273;i&#7875;m này c&#7911;a tia X &#273;&#7875; ch&#7849;n &#273;oán và &#273;i&#7873;u tr&#7883; nhi&#7873;u b&#7879;nh t&#7853;t m&#7897;t cách nhanh chóng mà không làm b&#7879;nh nhân &#273;au &#273;&#7899;n (ví d&#7909; nh&#432; các b&#7879;nh v&#7873; &#273;&#432;&#7901;ng máu, b&#7879;nh ung th&#432;,...). Trong l&#297;nh v&#7921;c &#273;i&#7879;n t&#7917;, ng&#432;&#7901;i ta dùng tia X &#273;&#7875; ki&#7875;m tra các m&#7889;i hàn, &#273;&#7897; &#273;&#7891;ng &#273;&#7873;u c&#7911;a các linh ki&#7879;n,... Trong v&#7853;t lý và hóa h&#7885;c tia X &#273;&#432;&#7907;c s&#7917; d&#7909;ng &#273;&#7875; ki&#7875;m tra m&#7913;c ch&#7845;t l&#7887;ng trong bình kín, phân tích c&#7845;u trúc các tinh th&#7875;, phát hi&#7879;n t&#7841;p ch&#7845;t... </font></p> <p align="left"><font face="Arial" size="2">Tóm l&#7841;i, tia X &#273;&#432;&#7907;c phát hi&#7879;n là m&#7897;t cu&#7897;c cách m&#7841;ng trong l&#297;nh v&#7921;c v&#7853;t lý h&#7885;c. Nó nh&#432; &quot;tia ch&#7899;p&quot; báo hi&#7879;u m&#7897;t th&#7901;i k&#7923; phát tri&#7875;n huy hoàng c&#7911;a khoa h&#7885;c nói chung và v&#7853;t lý h&#7885;c nói riêng ngay sau &#273;ó. &#272;úng nh&#432; v&#7853;y, ch&#7881; m&#7897;t n&#259;m sau, n&#259;m 1902, Bécc&#417;ren &#273;ã phát hi&#7879;n ra hi&#7879;n t&#432;&#7907;ng phóng x&#7841;. N&#259;m 1897, Tômx&#417;n phát hi&#7879;n ra &#273;i&#7879;n t&#7917;. N&#259;m 1905, Anbe Anhxtanh công b&#7889; thuy&#7871;t t&#432;&#417;ng &#273;&#7889;i,... Nói nh&#432; v&#7853;y không ph&#7843;i &#273;&#7875; chúng ta t&#7921; hài lòng v&#7873; quá&nbsp; kh&#7913; mà &#273;&#7875; &quot;ôn c&#7893; tri tân&quot;. V&#7899;i s&#7921; phát tri&#7875;n nh&#432; v&#361; bão c&#7911;a khoa h&#7885;c - k&#7929; thu&#7853;t hi&#7879;n nay, chúng ta có quy&#7873;n hi v&#7885;ng v&#7873;m&#7897;t &quot;tia ch&#7899;p m&#7899;i&quot; trong th&#7871; k&#7881; 21 s&#7869; &#273;&#432;&#7907;c th&#7921;c hi&#7879;n b&#7903;i chính các nhà khoa h&#7885;c Vi&#7879;t Nam. </font></p> <p align="right" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0"><b> <font face="Arial" size="2">NGUY&#7876;N THÀNH LUÂN </font></b></p> <p align="right" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0"><b> <font face="Arial" size="2">(Khoa Tri&#7871;t h&#7885;c, tr&#432;&#7901;ng &#272;H KHXH&amp;NV)</font></b></p> <p align="right" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0">&nbsp;</p> <p align="left" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0"><b> <font face="Arial" size="2">Tài li&#7879;u tham kh&#7843;o</font></b></p> <p align="left" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0">&nbsp;</p> <p align="left" style="margin-top: 0; margin-bottom: 0"><i> <font face="Arial" size="2">1-Hoàng Phê ( ch&#7911; biên ), t&#7915; &#273;i&#7875;n Ti&#7871;ng Vi&#7879;t, &#272;à N&#7861;ng, 2002.<br> 2-Sách ki&#7871;n th&#7913;c Almanach ph&#7893; thông 1985, NXB. Khoa h&#7885;c &amp; K&#7929; thu&#7853;t, Tp. HCM, 1984<br> 3-B&#7897; V&#259;n Hóa - Vi&#7879;n V&#259;n Hóa, L&#7883;ch V&#259;n hóa t&#7893;ng h&#7907;p 1987 - 1990, Tp. HCM, 1987</font></i></p> </body> </html>

BÌNH LUẬN

TIN NÓNG

Bản đồ tình nguyện Việt Nam những năm gần đây đang ngày càng mở rộng cả về chiều rộng địa lý lẫn chiều sâu nội dung, phản ánh sức sống mạnh mẽ của phong trào thanh niên trong thời đại mới. Từ các thành phố lớn đến vùng sâu vùng xa, từ miền núi đến hải đảo, đâu đâu cũng có dấu chân tình nguyện của học sinh, sinh viên. Các chiến dịch như Xuân tình nguyện, Tiếp sức mùa thi, Kỳ nghỉ hồng, Mùa hè xanh, Hoa phượng đỏ… đã và đang tạo nên những “tọa độ xanh” trải dài khắp 34 tỉnh thành.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Bản đồ tình nguyện Việt Nam những năm gần đây đang ngày càng mở rộng cả về chiều rộng địa lý lẫn chiều sâu nội dung, phản ánh sức sống mạnh mẽ của phong trào thanh niên trong thời đại mới. Từ các thành phố lớn đến vùng sâu vùng xa, từ miền núi đến hải đảo, đâu đâu cũng có dấu chân tình nguyện của học sinh, sinh viên. Các chiến dịch như Xuân tình nguyện, Tiếp sức mùa thi, Kỳ nghỉ hồng, Mùa hè xanh, Hoa phượng đỏ… đã và đang tạo nên những “tọa độ xanh” trải dài khắp 34 tỉnh thành.

Agile Việt Nam
;