TP.HCM: Tuyến đường văn minh - Không dễ!

Ngày 17-4, TP.HCM ban hành Tiêu chí xây dựng tuyến đường văn minh đô thị cấp TP. 15 tiêu chí được chia làm ba nội dung là văn minh, vệ sinh môi trường và trật tự đô thị-an toàn giao thông. 15 tuyến đường nằm trên các quận 1, 3, 4, 5, 10, 11 và Tân Bình cũng đã được chọn để làm điểm trong năm 2009. Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên, tình hình rác thải, hàng rong, lấn chiếm vỉa hè ở những tuyến đường được chọn mặt gửi vàng này vẫn cứ “muôn năm cũ”.

Đường muôn năm rác

Theo quy định, tuyến đường văn minh phải đảm bảo lòng đường, vỉa hè luôn sạch sẽ, không có rác trước nhà hoặc vỉa hè, không để nước đọng, nước thải đổ ra mặt đường, vỉa hè; không hàng rong... Tuy nhiên, dạo qua một số nơi được TP chọn làm tuyến đường văn minh, tình trạng rác rến, nước thải, buôn bán hàng rong quà vặt cũng không khác mấy so với những tuyến không được chọn.

Đơn cử, dọc các tuyến Nguyễn Chí Thanh (quận 5, 10, 11), Nguyễn Đình Chiểu, Võ Văn Tần (quận 3), Ba Tháng Hai, Nguyễn Tri Phương (quận 10)... rác thải vẫn ngập dưới lòng đường hoặc tụ lại bên các gốc cây.

Đường Nguyễn Chí Thanh, đoạn trước Bệnh viện Chợ Rẫy có thể được xem là tuyến đường nơi hàng rong bao vây kinh khiếp nhất. Dù đã được nhắc nhở, kiểm tra nhiều lần nhưng tình hình buôn bán lấn chiếm lòng đường vẫn diễn ra cực kỳ nhộn nhịp. Hàng rong tập kết thành những hàng dài, những người bán đồ ăn, thức uống thản nhiên xả rác, than tổ ong, ống hút, nước thải... ngay xuống lòng đường hoặc họng cống.

Bà Nguyễn Thị Phấn, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường quận 5, cho biết: Khu vực này TP đã chỉ đạo thành lập tổ liên ngành giữa quận 5 và quận 11 để cùng dọn dẹp. “Nhưng hiện nay, do giá căn tin-bệnh viện cao nên người dân thường ra ngoài mua đồ ăn, vì thế dẹp gọn lại thì được chứ còn giải tỏa trắng thì chưa” - bà Phấn giải thích.

Đòi kết quả ngay: Khó

Ở các tuyến đường văn minh đô thị cấp TP, việc sử dụng vỉa hè phải theo đúng quy định, không được lấn chiếm để sử dụng vào mục đích khác. Tuy nhiên, nhiều nơi các hộ kinh doanh vẫn dựng xe và để hàng hóa tràn ra ngoài.

Một chủ cửa hàng kinh doanh đồ thờ cúng trên đường Nguyễn Chí Thanh (phường 12, quận 5) trần tình: “Nếu bắt chúng tôi phải để hàng hóa trong nhà thì ảnh hưởng đến việc kinh doanh lắm. Vì thực tế người mua hàng cứ nhìn vào quy mô hàng bày ra nhiều thì họ vào thôi”.

Hiểu được điều này, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường quận 5 Nguyễn Thị Phấn cho biết kế hoạch của quận là trong vòng sáu tháng đầu sẽ tuyên truyền để người dân có ý thức giữ gìn trong vạch sơn (phần vỉa hè được phép tạm sử dụng theo Quyết định 74 của TP - PV), rồi sau đó mới tuyên truyền tiếp việc đưa hàng hóa vào trong nhà.

Theo bà Nguyễn Thị Hường, Phó Chủ tịch UBND quận 3, xây dựng tuyến đường văn minh mà đòi hỏi đường phố phải sạch ngay thì rất khó. “Năm nay mục tiêu của quận cũng chỉ dừng lại ở việc làm thay đổi ý thức người dân và tập trung giải quyết một số điểm nóng. Ví dụ tháng này quận sẽ dứt điểm hàng rong bán trái cây tràn lan dưới lòng đường Điện Biên Phủ. Sau đó sẽ là khu vực hồ Con Rùa, nơi mà buổi tối người dân tới hóng mát và đậu xe ngay dưới lòng đường. Hướng của quận là cho phường lập bãi giữ xe để quản lý...” - bà Hường nói.

Học kinh nghiệm quận 1

Dọc các tuyến đường Đồng Khởi, Nguyễn Huệ (quận 1), vỉa hè thông thoáng và sạch sẽ hơn, hiếm thấy các cửa hàng bày bán hàng hóa lấn ra vỉa hè.

Bà Hồ Thị Vinh, Trưởng phòng Văn hóa thông tin quận 1, cho biết cách làm của quận là để các phường tuyên truyền và yêu cầu các hộ dân làm cam kết. Những hộ mặt tiền mà bày bán hàng hóa ra vỉa hè thì ban đầu nhắc nhở, sau đấy mới phạt. “Nếu lấn chiếm quá thì mới phạt chứ trong điều kiện bây giờ mà bảo xử phạt hết thì cũng không làm nổi” - bà Vinh nói rõ thêm.

Cũng theo bà Vinh, sở dĩ nhiều tuyến đường của quận 1 giữ được vỉa hè thông thoáng, sạch sẽ hơn nơi khác là do quận đã ban hành tiêu chí Tuyến đường văn minh sạch đẹp an toàn từ năm 2007 chứ không phải đợi năm 2008 TP triển khai mới làm.

Trong 15 tuyến đường văn minh cấp TP năm nay thì quận 1 có chín tuyến, đều là những tuyến mà quận đã đăng ký xây dựng. “Quận triển khai cho mười phường đăng ký tuyến đường văn minh, sạch đẹp, an toàn rồi đi kiểm tra, giám sát hàng tuần và báo lại lãnh đạo quận. Chỗ nào còn nhếch nhác quá thì quay phim, chụp hình rồi có văn bản yêu cầu phường khắc phục” - bà Vinh chia sẻ kinh nghiệm của quận mình.

Một cách làm sáng tạo nữa là sáng qua (26-4), quận 1 tổ chức lễ phát động mỗi tuần 15 phút vì thành phố văn minh, sạch đẹp. Các hoạt động được đề xuất là tổng vệ sinh, chăm sóc cây xanh, trồng cây xanh nơi mình sống, nơi mình làm việc, nơi mình ở. Ngay sau lễ phát động là cuộc tổng vệ sinh và trồng cây xanh thêm trên tuyến đường Nguyễn Thái Học; đội xung kích đoàn thanh niên đi tuyên truyền trực tiếp cho người dân và đi nhặt rác bỏ vào thùng...

15 tuyến đường văn minh đô thị cấp thành phố